İsrail’in 13 Haziran Cuma günü gerçekleştirdiği saldırılarla İran’ın nükleer kapasitesinden kaynaklanan tehdidi yok etmenin ötesinde, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Tahran’da rejim değişikliği istediğini açıkladı. İsrail saldırılarına karşı yeterince etkili karşılık veremeyen İran’ın 45 yıllık rejim baskısına ve ekonomik zorluklara mücadele eden halkının da kafasınında karışık olduğu görülüyor.
İsrail, bu güne kadar İran’a yönelik benzeri görülmemiş saldırılar başlatarak mevcut rejimi devirecek bir kargaşaya yol açmak istediği belirtiliyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, yaptığı açıklamada “İran halkının, şeytani ve baskıcı rejimden kurtulması için ayağa kalkarak bayrağı ve tarihi mirası etrafında birleşmesinin zamanı geldi. Bu mümkün çünkü şu anda İran rejimi çok zayıf. (İran’ın) Elinde sadece iki şey kaldı, nükleer silah elde etme çabası ve balistik füze programı, halk yanında değil” dedi.
1948 yılında kurulan 9 Milyon nüfusu bulunan İsrail, 10 bin yıllık Pers İmparatorluğu gibi medeniyet geçmişi olan İran’a saldırması Ortadoğu bölgesinde önemli bir kırılma noktası yarattı. İran’ın dini lideri Ali Hamaney, yaklaşık 45 yıllık rejiminin “varoluşsal bir tehlikeyle” karşılaştı. İsrail saldırıları sonucu üst düzey askeri yetkililerini kaybeden İran’ın Tel Aviv yönetimine kuvvetli misillemeler yapamıyor.
İsrail’in İran’a yönelik ilk saldırılarında üst düzey askeri merkezi ve nokta atışı ile çok sayıda bürokratı öldürmesi çok konuşuldu. Bunun sebebi İsrail’in İran içerisinde ne kadar etkili olan bir istihbarat ağı bulunduğunda gözler önüne serdi. Ülkeler arasında yaşanan savaşların en büyük desteği istihbarat birimleri olduğu bir kez daha görmüş olduk.
İsrail saldırılarında başta genelkurmay başkanı ve İstihbarat başkanı olmak üzere çok sayıda general nokta atışı ile öldürdü. Ayrıca İsrail saldırılarına karşı İran’ın bu saldırılara karşı yetersiz kalması, İran rejimin yaklaşık 45 yıldır içerde ve dışarda sadece rejimi ayakta tutmak için halkın başörtüsü ile uğraşmak, rejim karşıtlarını yakalayıp idam etmek ve şii mezhebi olan ortadoğu ülkelerine vatandaşın verdiği vergilerin parası ile rejim ihraç etmek ile uğraştı. Gelinen noktada İran Başkenti Tahran’da hergün nokta atışı ile üst düzey bürokratları öldürüp iç kargaşa çıkarmak isteyen İsrail’e karşı sadece tehdit açıklamaları yapılıyor. Halkı yaptırımlar ve rejimin beceriksiz ekonomi uygulamaları yüzünden yoksulaşmış, siyasi baskılar yüzünden halk mezhepsel olarak kutuplaşmış ve baskılar yüzünden yurt dışına kaçan milyonlarca rejim karşıtı bulunan İran, artık İsrail saldırılarına ne kadar direnecek bekleyip göreceğiz.
1979 yılında İran’da yaşanan rejim değişikliği 1981 Irak ile başlayan 10 yıllık savaştan sonra ABD ve Avrupa’nın ağır ekonomik yaptırımları ardından yaşanan İsrail ile İran savaşı halkı dahada karamsarlığa itiyor.
İsrail ile İran arasında yaşanan savaşa ABD’nin dahil olabileceği konuşuluyor. ABD savaş gemileri bölgeye ulaştığı öğrenildi. Rusya ile İran arasındaki bir savunma anlaşması yüzünden İran’ın Ukrayna savaşında İran’a başta binlerce Drone olmak üzere çok sayıda mühimmat gönderdiği biliniyor. Rusya’nın İsrail saldırısı karşısında İran’a askeri malzeme konusunda destek verebileceği konuşuluyor.
İsrail ile İran arasında yaşanan savaş Altın ve petrol fiyatlarını yükseltti. Savaşın devam etmesi halinde İran’a komşu ülkelere küçük çaplı göçler bekleniyor. Ayrıca İsrail ile İran arasında devam edecek bir savaş, başta bölge ülkeleri olmak üzere tüm dünyada ekonomik yansımaları olacaktır.
Erkan SARIKAYA