DOLAR
EURO
STERLIN
FRANG
ALTIN
BITCOIN

KÖPRÜLÜ BELDESİ: TARİHTEN BUGÜNE UZANAN BİR YOLCULUK

Yayınlanma Tarihi : Google News
KÖPRÜLÜ BELDESİ: TARİHTEN BUGÜNE UZANAN BİR YOLCULUK

Doğu Anadolu’nun uçsuz bucaksız yaylalarında, Ardahan’ın Göle ilçesine bağlı Köprülü Beldesi, geçmişten bugüne uzanan hikâyesiyle adeta zamanın sessiz tanığıdır. Eski adıyla Korevenk olarak bilinen bu yerleşim, yalnızca bir köy ya da belde olmanın ötesinde; insanın doğayla, tarihle ve yaşamla kurduğu ilişkinin derin izlerini taşır. Yöredeki megalitik taş yapılar ve eski yerleşim izleri, burada yaşamın izlerinin binlerce yıl öncesine dayandığını fısıldar. Orta Çağ’da bölge, Gürcistan’ın Kola/Kori bölgesi içinde yer alırken, adının Koravank biçimiyle kayıtlara geçmesi, yörenin kültürel çeşitliliğini ve tarihsel dokusunu daha da zenginleştirir.

Köprülü’nün Osmanlı arşivlerindeki ilk izleri 1574 yılına uzanır. Bu dönemde “Kurvanek” adıyla bilinen köy, Ardahan-i Küçük livasına bağlı küçük ama sürekli bir yerleşimdir. 17. ve 18. yüzyıllara ait defterler, Korevenk’in üretim, vergi ve nüfus kayıtlarını içerirken, köyün bölgesel düzen içinde varlığını sürdürdüğünü gösterir. 19. yüzyıla gelindiğinde ise tarih, köyün kaderine keskin bir çizgi çeker: 1877–1878 Osmanlı-Rus Savaşı. Bu büyük kırılmayla bölge Rus hâkimiyetine girer; yerleşim bugünkü konumuna taşınır, yeni yönetim ve düzenlemeler köyün yaşamına yön verir.

Fakat tarihin akışı durmaz. I. Dünya Savaşı, Rusya’daki devrim, orduların çekilişi ve nihayet 1921’de imzalanan Moskova ve Kars Antlaşmaları ile Korevenk, yeniden Türkiye topraklarına dahil olur. Cumhuriyetin ilk yıllarında sade bir köy yaşamı sürerken, 1959’da adını, içinden geçen derenin üzerindeki tahta köprüden ilhamla “Köprülü” olarak değiştirir. 1972’de belde statüsüne kavuşması ise yöre halkı için yeni bir dönemin başlangıcı olur: yol, okul, altyapı yatırımları artar; yerleşim daha düzenli bir yapıya kavuşur.

Ancak modernleşme her zaman nüfus artışı getirmez. Köprülü’nün 1960’larda yaklaşık 1.945 olan nüfusu, 1980’de 2.660 kişiye kadar yükselse de, 1990’larda ekonomik sebeplerle yaşanan göç dalgası nüfusu neredeyse yarı yarıya azaltır. 2000’lerde bir toparlanma gözlemlense de, son yıllarda tekrar azalma eğilimi dikkat çekmektedir. 2021 verilerine göre belde nüfusu 2.102 kişiyken, 2023 kaynakları nüfusun yaklaşık 1.928 kişiye düştüğünü göstermektedir. Gençlerin büyük şehirlere göçü, tarım ve hayvancılığın giderek zorlaşması, demografik yapıyı etkileyen başlıca unsurlardır.

Bugün Köprülü; Dedeşen, Durançam ve Kuzupınarı mahallelerinden oluşan, büyükbaş hayvancılık ve küçük ölçekli tarımın geçim kaynağı olduğu bir beldedir. Yaz aylarında yaylaları canlanır, gurbetten dönüşlerle sokaklar hareketlenir; kışın ise sessizlik ve ağır doğa koşulları hâkimdir. Beldede yaşayanların çoğunluğu Kürt kökenlidir ve kültürel bağlar, toplumsal dayanışmayı güçlendirmeye devam eder.

Köprülü’nün hikâyesi, yalnızca bir yerleşimin tarihsel gelişimi değildir. Aynı zamanda Anadolu’nun pek çok köşesinde olduğu gibi, değişen zamanın insan yaşamına nasıl dokunduğunun da bir öyküsüdür. Tarihin rüzgârıyla şekillenmiş; göçlerle, savaşlarla, barışla, ekonomik değişimlerle defalarca yeniden kurulmuş bir yaşam alanı…

Bugün Köprülü, hem geçmişinin izlerini taşımakta hem de geleceğe dair belirsizliklerle karşı karşıya kalmaktadır. Nüfusunun dalgalanması, ekonomik yapının zorlukları, kırsal yaşamın değişen yüzü beldenin geleceğini etkileyen başlıca unsurlardır. Buna karşın, doğal potansiyeli, kültürel zenginliği ve yöre insanının güçlü bağları; Köprülü’nün yarınlara umutla bakmasını sağlayan en değerli kaynaklardır.

YORUM YAP