Ardahan 1992 yıllında il olmasından sonra Ardahan il merkezi, ilçeler ve köylerinde Büyükşehirlere göç ile birlikte nüfus 200 binden günümüze 92 bine gerilemiş, bu durum Ardahanı Türkiye’nin nüfusu en az illeri arasında yer almasına sebep olmuştu.
2019 Temmuz ayında Ardahan köylerini dolaşarak vatandaşlara Ardahan ilinde yaşanan gelişmeleri ve neden göç olduğunu sorduk. Özellikle ilçe merkezlerinde yaşayanlar ile köylerde yaşayan yaşlılar çok ilginç tespitlerde bulundular. Göle ilçe merkezinde vatandaşa sorduk. Ne olacak bu Göle’nin hali diye. Çay içerken konuşuyor vatandaşlar ” Göle’de son yıllarda açılan ulusal zincir marketler esnafı bitirdi. Göle Belediyesi 4 dönemdir iktidar partisinden seçilmesine rağmen işsizliği önleyecek, gençlerin çalışacağı bir istihdam uygulaması ve projesi olmadı. Göle’li yinede memleketine sahip çıkıyor” diyorlar.
Göle ilçe merkezinde yaklaşık 17 Süt mandırası var. Göle’yi ulusal çapta ünlemesine sebep olan Göle kaşarı yine gurbetçilerden yoğun talep oluyor. Göle kaşar peyniri lezzeti ve kalitesi ile Türkiye’nin her tarafına Kaşar üreticileri tarafında kargo ile gönderildiğini öğrendik.
Ardahan köylerinde ise son yıllarda yaz ayların Büyükşehirlerden gelen emekli vatandaşlar yoğunluğu göze çarpıyor. Emekliler genelikle Mayıs ayında doğdukları köylere gelip, Kasım ayında tekrar yaşadıkları Kentlere geri dönüyorlar. Köylerde yaşayan yaşlı vatandaşlar gelen emeklilerin ilgisine memnun ama gençlerin artık eskisi gibi köylerine gelmediklerini belirtiyor. Bir köylü vatandaş ” Bizler Kış aylarında biri kapımızı açar diye gözümüz hep kapıda kalıyor. Yaşlı olduğumuz için eskisi gibi Hayvancılık yapamıyoruz. Artık tatil için torunlarımız gelmez oldu. Yaz aylarında gelen emekliler ise köylere bir hareket getiriyor. Sohbet edecek insan bulabiliyoruz” dedi.
Ardahan köylerinde son yılarda üstü laylon ile kapatılmış seraların çokluğu göze çarpıyor. Ardahan soğuk ve sert ikliminde yaz aylarına üstü laylon ile kapatılmış seralarda başta Dometes, salatalık, soğan, patates, marol ve biber olmak üzere çok sayıda meyve, sebze yetiştirilmektedir. Köylü bir vatandaş ” Biz kendi imkanlarımızla bu seraları yapıyoruz. Çocuklar çalışmak için İstanbul’a gitiği için Hayvanlarımı sattım. Yazın tohum ekerek çok lezzetli meveler yetiştiriyoruz. Devlet destek olursa boş duran tarlalarımıza meyve ağaçları dikeriz. Ama bu mevsime hangi meyve ağacı ve nasıl dikilir bilgimiz yok. Bu konuda Devlet destek verirse tarlalar meyve ağaçları ile doldururuz” dedi.
